Stigma's

Het stigmatiseren van mensen omwille van hun afkomst, uiterlijk, religie of wat dan ook ligt me niet. (Bevolkings)groepen op basis van vooroordelen of feiten gepleegd door één iemand of enkelen in hun geheel ver- of beoordelen zijn me dan ook vreemd, normaalgezien… Toch betrapte ik me gisteren, in een nogal goedgeluimde en ontspannen bui op een uitspraak waar ik van versteld stond, ook al was ze vooral sarcastisch-grappig bedoeld…

In de auto van mijn partner, met een vriendin op de achterbank, waren we op weg naar huis van een avant-première, druk napratend over de documentaire die we net gezien hadden. Het was donker buiten rond 23 u op maandagavond, toen we aan onze kant van de weg in tegenovergestelde richting een jonge kerel zagen stappen. Lange wapperende schouderlange haren, zwarte lange mantel tot bijna op de grond, zwart shirt, net de puberteit ontgroeid en allicht rond de 20. De “Amai, wat is dat voor ene” van mijn vriendin heb ik aangevuld met “Hij lijkt wel veel op Kim De Gelder. Wacht maar, straks haalt ie een geweer uit zijn mantel om weerloze kindertjes van een parkbank te knallen” Op het ogenblik dat de woorden uit m’n mond kwamen dacht ik bij mezelf hoe fout het toch is om die jongen op basis van zijn lange jas over dezelfde kam te scheren als een meervoudig moordenaar. Allicht kwam ie net van bij zijn vriendinnetje een straat verder, gezellig samen aan een colaatje lurkend, liefdevol tegen elkaar geleund op de bank voor TV of had ie net met een schoolkameraad samengezeten om samen huiswerk te maken of iets in die aard. Het was allicht een gewone jongen, die zijn identiteit aan de hand van zijn kledij wilde profileren, terwijl ik hier in de auto een beetje de spot met hem zat te drijven, hem op basis van zijn uiterlijke verschijning vergeleek met een zwaar gestoorde crimineel.

Een eind verder werd onze blik getrokken door blauwe knipperlichten… Allicht een ongeval gebeurd of zo? Eens dichterbij bleek er een brandweerwagen de straat te versperren, zodat we ervoor kozen om te draaien en een andere weg huiswaarts te kiezen, gezien de brandlucht zich snel in de auto verspreidde en we achter een huisgevel niet alleen rook maar ook vlammen zagen opkomen. We zijn geen ramptoeristen en schonken er verder niet al teveel aandacht aan, ook niet toen we onderweg nog een aantal brandweerwagens zagen rijden. Ach ja, allicht een kabelbrand, een TV-implosie of een auto die in brand gevlogen was? Als het iets ernstigs was, dan zouden we het de volgende dag wel horen of lezen…

Vanochtend op een doods moment toch maar even de webstek van mijn favoriete dagblad geconsulteerd, kwestie van eens te kijken wat er gisteren allemaal loos was…

Brandstichting aan Beringse school
08:22 Maandag even voor 23 uur is brand ontstaan voor lagere school De Beerring aan de Koerselsesteenweg in Beringen. Voorbijgangers hadden gezien dat een man die volledig in het zwart gekleed was, de berg papier had aangestoken die door de school op de stoep was geplaatst voor de ophaling van dinsdagmorgen.
Toen de man merkte dat hij betrapt was, vluchtte hij in de richting van Koersel. De brandweer van Beringen had het vuur snel onder controle.
De politie heeft een onderzoek ingesteld.
(HBVL dd 14/09/2010)

Tja, daar word je dan toch even stil van. Na een snel telefonisch consult met mijn vriendin om te horen wat zij zich nog van de man herinnerde hebben we besloten dat ik naar de politie zou bellen, om door te geven dat we een jongeman, helemaal in het zwart gekleed en Kim De Gelder lookalike rond 23 u hebben zien wandelen op die bewuste baan… Niet wegvluchtend, maar gewoon stappend, in zijn eentje, op een donkere maandagnacht… Ik heb een telefonische verklaring afgelegd, een zo gedetailleerd mogelijke persoonsbeschrijving doorgegeven en mijn gegevens achtergelaten, voor het geval we toch ter plaatse de verklaring zouden moeten herhalen.

En dan nog vraag je je af: “een man die volledig in het zwart gekleed was”… Het kan evenzeer een beleefde, deftig ogende doorsnee 70-plusser in zwart 3-delig pak geweest zijn, die tijdens de avondwandeling met zijn schoothondje bij het zien van al die kartonnen dozen in het straatbeeld, daags voor de papierophaling, gewoon zin kreeg om nog eens kattenkwaad uit te halen en vuurtje-stook-te-spelen.

Waarom heeft die zonderlinge eenzaat die we zagen wandelen me niet met mijn schuldgevoel omwille van het stigmatiseren laten zitten, maar bevestigt hij het beeld dat mensen van “zijn soort” hebben? Tenminste, als klopt wat op de nieuwssite staat en voorbijgangers effectief gezien hebben dat iemand in het zwart gekleed de brand gesticht heeft en achteraf zou blijken dat hij niet alleen een verdachte maar ook de dader is en hij het was die het vuur aanstak én wegvluchtte. Wie zal het zeggen?

Stigmatiseren wordt wel eens vertaald door “brandmerken”. Ik hoop dan ook, als moeder van 4 kinderen, dat hij zichzelf bezeerd heeft tijdens zijn one-man-show, dat hij zichzelf gestigmatiseerd heeft… en heb tegelijk te doen met de “gewone” langgemantelde jongeren in het zwart, die ik vanaf nu allicht nog kritischer ga bekijken, nog meer zal stigmatiseren in de wetenschap dat één van hen een meervoudig moordenaar is en een andere, dichter bij huis, allicht brand gesticht heeft voor een dorpsschooltje… ook al moet dat nog bewezen worden.